A química, definida como “ciencia que estudia as transformacións conxuntas da materia e a enerxía”, tamén se introduxo no campo da agricultura e gandería principalmente, ca intención de facer os nosos campos e animais mais rendibles economicamente.
Así, o empleo de abonos químicos solubles comezou sobre o 1840 cando o químico alemán Justus Von Liebig afirmou que para conservar a fecundidade do solo bastaba con restituír tres elementos esenciais (N, P e K) sen preocuparse do demais, como o humus e demais elementos; recoñecendo o seu erro o final da súa vida. Pero o camiño que abriu foi seguido lentamente ata a primeira guerra mundial, apartires da cal se masificou o seu uso ata hoxe. Este auxe dos abonos químicos debeuse a maquinaria publicitaria, perfectamente preparada polos gobernos da época para dar saída a gran cantidade de fabricas de armas que quedaban cerradas o final da 2º Guerra Mundial, así as fabricas foron adaptadas a fabricación de abonos, os cales eran mercados polos labregos ca intención de que foran a solución a tódolos seus males, e así foi; nos primeiros anos de uso dos abonos químicos, estes deron uns resultados espectaculares e enriqueceu a gran numero de agricultores. Pouco a pouco houbo que aumentar as doses, para conservar os mesmos rendementos. Deste xeito manifestáronse os primeiros incovintes do abuso destes abonos; na saúde da terra, das plantas e dos seres vivos que as comían, a composición do solo desequilibrase, as terras acidifícanse e deixan de ser útiles para a agricultura.
Así, o empleo de abonos químicos solubles comezou sobre o 1840 cando o químico alemán Justus Von Liebig afirmou que para conservar a fecundidade do solo bastaba con restituír tres elementos esenciais (N, P e K) sen preocuparse do demais, como o humus e demais elementos; recoñecendo o seu erro o final da súa vida. Pero o camiño que abriu foi seguido lentamente ata a primeira guerra mundial, apartires da cal se masificou o seu uso ata hoxe. Este auxe dos abonos químicos debeuse a maquinaria publicitaria, perfectamente preparada polos gobernos da época para dar saída a gran cantidade de fabricas de armas que quedaban cerradas o final da 2º Guerra Mundial, así as fabricas foron adaptadas a fabricación de abonos, os cales eran mercados polos labregos ca intención de que foran a solución a tódolos seus males, e así foi; nos primeiros anos de uso dos abonos químicos, estes deron uns resultados espectaculares e enriqueceu a gran numero de agricultores. Pouco a pouco houbo que aumentar as doses, para conservar os mesmos rendementos. Deste xeito manifestáronse os primeiros incovintes do abuso destes abonos; na saúde da terra, das plantas e dos seres vivos que as comían, a composición do solo desequilibrase, as terras acidifícanse e deixan de ser útiles para a agricultura.
As pragas marcaron a historia do mundo agrícola na antiguedade, adoptando un caracter divino, tal como se recolle na Biblia e outros libros sagrados. Na memoria colectiva moderna, a imaxe da choiva de langostas sobre os campos é aínda apocalíptica.
Fai apenas medio século, comezáronse a desenrolar por medio da química alternativas para o control de pragas. Os primeiros insecticidas foron creados a partir de armas biolóxicas usadas na 1º e 2º Guerra Mundial, coa finalidade de eliminar os seres humanos.
Os humanos desenrolamos unha serie de practicas agrícolas co fin de aumentar a produtividade dos cultivos e así satisfacer as nosas necesidades alimenticias. Pero moitas destas practicas, (entre elas o uso de plaguicidas) teñen un efecto boomerang, impulsando a aparición de novas pragas e aumentando a resistencia das xa existentes, facéndoas mais destrutivas.
Os produtos químicos destrúen insectos, fungos, ratos, maleza,...Sábese que existen mais de un millón de especies de insectos, dos cales apenas uns centos son considerados nocivos para as plantas. Os outros son polinizadores, parasitos e predadores de outros insectos, os cales manteñen a cadea animal en equilibrio. O uso masificado de plaguicidas rompe este equilibrio creado pola natureza, ademais de contaminar plantas, acuíferos, ríos,...
Os efectos negativos dos plagicidas son mais notorios nos países en desenrolo; estimase que hoxe en día nas nacións en desenrolo prodúcense o 99% das mortes ocasionadas polo manexo destas sustancias.
Dentro destes plaguicidas o DDT merece unha mención especial. É un organoclorado salubre en graxas e insoluble en auga. Sintetizouse por primeira vez en 1874, usándose como plagicida dende 1939, usándose indiscriminadamente na loita contra pragas agrícolas e contra os insectos causantes da transmisión da malaria, rociando grandes extensións de superficie dende avionetas. Nos anos 60 comezase a notar os seus efectos, diecmando de forma considerable a poboación de aves, xa que os animais contaminados poñían ovos defectuosos dos cales non saia mingua cría; esto é devido a que o ser soluble en graxas os animais que inxerían plantas ou insectos con DDT tiñan unha concentración 10 veces maior no seu corpo, un predador que cazara estes animais tiña concentracións 100 veces maior e así íase acumulando nas graxas animais sen desaparecer.
Estudios mais recentes constatan a presenza de DDT en tódalas partes do mundo, incluso nos polos, dado que da aplicación de 1Kg de DDT nun parcela, 40 anos despois sege habendo 250 gr.; imaxinádevos entón a cantidade total de DDT residual que pode haber hoxe en día no planeta, xa que comezouse a prohibir o seu uso en 1970 pero seguiuse usando ata a década dos 80.
¿Os produtos químicos tamén se comen? Pois así é, senón mirade a composición dos alimentos que non sean frescos que teñades mais a man. No ano 1856 iniciouse a era dos colorantes sintéticos, a partir do descubrimento de William Henry Perkin (1838 - 1907), quen logrou obter a colorante púrpura por oxidazón da anilina con acedo crómico. Actualmente hai mais de 2500 colorantes e conservantes distintos usados para que os alimentos se conserven mais tempo co cal son mais rendibles economicamente pero menos saborosos.
Outro alimento que tamén ten produtos químicos e a carne. Desde fai anos fóronse empregando diferentes substancias para o engorde dos animais en produción. O obxectivo é que os animais podan aumentar o seu peso por encima normal. Estas sustancias son hormonas como o clembuterol, testoterona, benzoato,.. e antibióticos, os primeiros foron prohibidos en 1988 pero séguense usando por moitos gandeiros, os segundos seguen a estar permitidos e úsanse 8 tipos diferentes de antibióticos que fan que os animais cheguen aparentemente sans os matadoiros.
Todos estes produtos directa ou indirectamente van a parar o noso organismo, sen nos sabelo na maioría dos casos. A maioría deles producirannos danos e enfermidades a longo prazo, e nos primeiros anos de uso produciron gran cantidade de mortes polos experimentos feitos para evolucionar e mellorar estes produtos químicos. Na actualidade inda que o seu uso esta regulamentado, fixándose prazos de seguridade e limites máximos de residuos permitidos, moitos agricultores incumpren a normativa e os produtos poden ser postos a venda antes de tempo. Con todo aínda que se cumpra a normativa hai serias dubidas de que os prazos sexan o suficientemente amplos para a seguridade das persoas que os consumen. Os seus valores varían moito duns países a outros ¿é quizás por que uns cidadáns toleramos mellor as sustancias tóxicas que outros?. Estes valores calcúlanse en condicións normais para persoas adultas e sans, ¿ que pasa cos nenos, enfermos ou persoas debilitadas? O certo é que en estudios realizados encontrase que entre o 50% e o 80% dos alimentos teñen residuos e entre o 2 e o 15% superan os limites legais. Se de todo isto podemos sacar algunha conclusión é que os alimentos, que son o sustento da nosa vida e en realidade o único que se necesita para vivir, non son tan sans como deberían, ben é certo que nos fan a vida moito mais sinxela, e quizais esta forma de produción sexa a que mellor se adapta o ritmo de vida que levamos; vivindo en inmensas cidades, sempre axetreados dun sitio para outro, sen tempo nin para comer. Polo cal a solución a estes malos hábitos pasen primeiro por cambiar a nosa forma de vida.
Paralelo a expansión do uso de todos estes velenos tamén naceu unha corrente minoritaria de persoas que defenden os usos tradicionais do solo e da produción de alimentos, renacendo así a produción con practicas e alimentos ecolóxicos, ademais de preocuparse polo benestar das persoas que os consumen, dos cales falaremos en próximos post.
Fai apenas medio século, comezáronse a desenrolar por medio da química alternativas para o control de pragas. Os primeiros insecticidas foron creados a partir de armas biolóxicas usadas na 1º e 2º Guerra Mundial, coa finalidade de eliminar os seres humanos.
Os humanos desenrolamos unha serie de practicas agrícolas co fin de aumentar a produtividade dos cultivos e así satisfacer as nosas necesidades alimenticias. Pero moitas destas practicas, (entre elas o uso de plaguicidas) teñen un efecto boomerang, impulsando a aparición de novas pragas e aumentando a resistencia das xa existentes, facéndoas mais destrutivas.
Os produtos químicos destrúen insectos, fungos, ratos, maleza,...Sábese que existen mais de un millón de especies de insectos, dos cales apenas uns centos son considerados nocivos para as plantas. Os outros son polinizadores, parasitos e predadores de outros insectos, os cales manteñen a cadea animal en equilibrio. O uso masificado de plaguicidas rompe este equilibrio creado pola natureza, ademais de contaminar plantas, acuíferos, ríos,...
Os efectos negativos dos plagicidas son mais notorios nos países en desenrolo; estimase que hoxe en día nas nacións en desenrolo prodúcense o 99% das mortes ocasionadas polo manexo destas sustancias.
Dentro destes plaguicidas o DDT merece unha mención especial. É un organoclorado salubre en graxas e insoluble en auga. Sintetizouse por primeira vez en 1874, usándose como plagicida dende 1939, usándose indiscriminadamente na loita contra pragas agrícolas e contra os insectos causantes da transmisión da malaria, rociando grandes extensións de superficie dende avionetas. Nos anos 60 comezase a notar os seus efectos, diecmando de forma considerable a poboación de aves, xa que os animais contaminados poñían ovos defectuosos dos cales non saia mingua cría; esto é devido a que o ser soluble en graxas os animais que inxerían plantas ou insectos con DDT tiñan unha concentración 10 veces maior no seu corpo, un predador que cazara estes animais tiña concentracións 100 veces maior e así íase acumulando nas graxas animais sen desaparecer.
Estudios mais recentes constatan a presenza de DDT en tódalas partes do mundo, incluso nos polos, dado que da aplicación de 1Kg de DDT nun parcela, 40 anos despois sege habendo 250 gr.; imaxinádevos entón a cantidade total de DDT residual que pode haber hoxe en día no planeta, xa que comezouse a prohibir o seu uso en 1970 pero seguiuse usando ata a década dos 80.
¿Os produtos químicos tamén se comen? Pois así é, senón mirade a composición dos alimentos que non sean frescos que teñades mais a man. No ano 1856 iniciouse a era dos colorantes sintéticos, a partir do descubrimento de William Henry Perkin (1838 - 1907), quen logrou obter a colorante púrpura por oxidazón da anilina con acedo crómico. Actualmente hai mais de 2500 colorantes e conservantes distintos usados para que os alimentos se conserven mais tempo co cal son mais rendibles economicamente pero menos saborosos.
Outro alimento que tamén ten produtos químicos e a carne. Desde fai anos fóronse empregando diferentes substancias para o engorde dos animais en produción. O obxectivo é que os animais podan aumentar o seu peso por encima normal. Estas sustancias son hormonas como o clembuterol, testoterona, benzoato,.. e antibióticos, os primeiros foron prohibidos en 1988 pero séguense usando por moitos gandeiros, os segundos seguen a estar permitidos e úsanse 8 tipos diferentes de antibióticos que fan que os animais cheguen aparentemente sans os matadoiros.
Todos estes produtos directa ou indirectamente van a parar o noso organismo, sen nos sabelo na maioría dos casos. A maioría deles producirannos danos e enfermidades a longo prazo, e nos primeiros anos de uso produciron gran cantidade de mortes polos experimentos feitos para evolucionar e mellorar estes produtos químicos. Na actualidade inda que o seu uso esta regulamentado, fixándose prazos de seguridade e limites máximos de residuos permitidos, moitos agricultores incumpren a normativa e os produtos poden ser postos a venda antes de tempo. Con todo aínda que se cumpra a normativa hai serias dubidas de que os prazos sexan o suficientemente amplos para a seguridade das persoas que os consumen. Os seus valores varían moito duns países a outros ¿é quizás por que uns cidadáns toleramos mellor as sustancias tóxicas que outros?. Estes valores calcúlanse en condicións normais para persoas adultas e sans, ¿ que pasa cos nenos, enfermos ou persoas debilitadas? O certo é que en estudios realizados encontrase que entre o 50% e o 80% dos alimentos teñen residuos e entre o 2 e o 15% superan os limites legais. Se de todo isto podemos sacar algunha conclusión é que os alimentos, que son o sustento da nosa vida e en realidade o único que se necesita para vivir, non son tan sans como deberían, ben é certo que nos fan a vida moito mais sinxela, e quizais esta forma de produción sexa a que mellor se adapta o ritmo de vida que levamos; vivindo en inmensas cidades, sempre axetreados dun sitio para outro, sen tempo nin para comer. Polo cal a solución a estes malos hábitos pasen primeiro por cambiar a nosa forma de vida.
Paralelo a expansión do uso de todos estes velenos tamén naceu unha corrente minoritaria de persoas que defenden os usos tradicionais do solo e da produción de alimentos, renacendo así a produción con practicas e alimentos ecolóxicos, ademais de preocuparse polo benestar das persoas que os consumen, dos cales falaremos en próximos post.
0 comentarios:
Publicar un comentario